Tất tần tật kiến thức về giàn hoa thiên lý vừa trang trí sân vườn vừa là thức ăn ngon

Nếu như là người dân Việt Nam bạn không thể không biết đến một loài hoa có tên gọi rất đặc biệt và đi vào ca dao:

“Ngát hương bông trắng miền quê ngoại

Thiên lý hoa thơm tỏa miệt mài”.

Hoa thiên lý chiếm trọn trái tim những người yêu hoa, yêu cây cảnh hay đơn giản là yêu những món ăn dân giã bởi mùi hương thơm tỏa, những chùm hoa rực rỡ sắc màu cùng với cái vị ngọt, bùi mà nó đem lại. Vậy bạn đã biết được bao nhiêu phần về loài hoa này rồi? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu ngay sau đây.

Hoa thiên lý là gì? Hoa thiên lý tiếng anh là gì?

Thiên lý (danh pháp hai phần: Telosma cordata) là một loài thực vật dạng dây leo với nhiều loại khác nhau như hoa thiên lý vàng và hoa thiên lý đỏ hay còn gọi là hoa chùm ớt.

Hoa thiên lý có nhiều cách gọi khác nhau như hoa dạ lài hương hay cây hoa lý. Có tên khoa học (tên tiếng anh) là Telosma cordata (Burm. F) Merr, thuộc họ Asclepiadaceae.

Đây là loài cây leo dễ trồng và chăm sóc, có hoa bền và rất sai hoa nên thường được trồng leo bò ở hàng rào, cổng hay trồng thành giàn trông rất thu hút.

Giới thiệu đôi nét về hoa thiên lý đỏ hiện nay

Để hiểu rõ hơn về loài hoa thiên lý thì hãy cùng chúng tôi tìm hiểu đôi nét về dòng hoa thiên lý đỏ – được rất nhiều người ưa chuộng hiện nay.

Tên gọi và nguồn gốc

• Tên khoa học: Pyrostegia ignea
• Thuộc họ: Bignoniaceae
• Tên gọi khác: Thiên lý chùm ớt, dây rạng đông…

Hoa thiên lý đỏ là một loại cây dạng thân leo, có khả năng bám trụ tốt và leo cao trên các bề mặt từ bờ xi măng, bờ đá hoặc giàn gỗ, khung sắt nên thường được trồng thành giàn hoặc trồng trên ban công, sân thượng, hàng rào, cổng nhà để trang trí. Không những vậy, nó còn là nguyên liệu thơm ngon để chế biến nhiều món ăn dân giã nhưng làm mê đắm lòng người.

Phân bố

Trong thiên nhiên, bạn có thể bắt gặp những chùm hoa thiên lý ở các cánh rừng thưa, nhiều cây bụi. Tuy nhiên, hiện nay để phục vụ nhu cầu làm đẹp sân vườn hay tiểu cảnh trang trí thì loài hoa này cũng đã được gieo trồng ở nhiều nơi như Trung Quốc (Quảng Đông, Quảng Tây), Ấn Độ (Kashmir), Campuchia, Myanmar, Pakistan, Việt Nam; châu Âu, Bắc và Nam Mỹ.

Ở Việt Nam, hoa thiên lý thường được trồng nhiều trong sân vườn các gia đình ở đồng bằng. Người ta cho cây leo giàn để lấy bóng mát, làm cảnh hay làm nguyên liệu chế biến những món ăn ngon.

Đặc điểm hình thái và sinh trưởng

Những giàn hoa thiên lý đỏ với sắc đỏ rực rỡ như những chùm ớt đang đong đưa trong gió tạo nên cảm giác hứng khởi, căng tràn nhựa sống.

Đặc điểm hình thái:

– Thân: Có màu nâu, xù xì và thon dài, khi cây hóa thân gỗ thì sẽ trở nên rắn hơn và có đường vân rõ ràng. Thân có thể dài từ 1 – 10m, màu lục ánh vàng. Thân non có lông tơ và nhựa mủ trắng.

– -Rễ: Rể chùm, mọc sâu trong đất xốp. Cây già có cuốn rể to, hóa gổ.

– Lá hình trái tim to bản và có màu xanh đậm giống như lá của cây hoa thiên lý, đầu nhọn, mép lá cong lên. Cuống lá dài 1,5–5 cm, có lông. Phiến lá hình trứng, dài 6 – 12cm, rộng 4 – 7cm. Trên lá có 3 gân chính, gân phụ tới 6 cặp., có lông trên gân lá. Tán là dày và rậm có độ che phủ tốt nên thường được trồng thành giàn để che nắng ở cổng hoặc trước sân vườn

– Hoa đỏ mọc thành từng chùm, có màu đỏ dạng ống, phần đuôi hoa có năm cánh nở bung ra cuộn sang hai bên.

– Quả thuộc loại quả đại, hình mũi mác. Dài 7 – 13cm, rộng 2 – 4cm, nhẵn nhụi, hơi tù 4 góc. Các hạt hình trứng rộng bản, kích thước khoảng 1 × 1 cm, phẳng, cụt đỉnh, mép có màng. Mào lông 3–4 cm.

Đặc điểm sinh trưởng:

Cây hoa thiên lý đỏ có sức sống hết sức tuyệt vời, chịu được mọi điều kiện thời tiết nên có thể trồng ở cả 3 miền của đất nước. Đặc biệt, đây là loài cây hoa chịu nắng và chịu hạn rất tốt nên bạn có thể tận dụng trồng trên ban công hoặc sân thượng nơi đón nắng, đón gió của ngôi nhà làm tấm màn thiên nhiên với sắc đỏ đẹp đẽ.

Ý nghĩa của cây hoa thiên lý

Có một sự tích rất hay về hoa thiên lý rằng. Có hai vợ chồng nọ rất yêu thương nhau. Người chồng có tài thổi sáo rất hay khiến con vật, chim muông, cỏ cây đều mê đắm. Trong số những con vật mê đắm tiếng sao ấy có con rắn lục hung ác. Nhằm chiếm đoạt chàng cho riêng mình, rắn lục đã hóa thân thành vợ chàng.

Người vợ thật mang tên Thị Lý và người vợ do con rắn lục hóa thân giống nhau như đúc. Điều này khiến chàng không tài nào phân biệt được. Quá bối rối, chàng phải nhờ các bô lão trong làng đứng ra phân giải.

Các bô lão đã đặt ra rất nhiều thử thách để tìm ra người vợ thật. Trong thử thách cuối cùng, người vợ thật nói rằng: Dù có cách xa ngàn dặm nàng vẫn nhận ra chàng. Cuối cùng, con rắn lục bị lật tẩy. Và vợ chồng chàng trai sống hạnh phúc bên nhau.

Kể từ đó, dân gian đã dựa vào câu nói của Thị Lý để đặt tên cho loài cây có thân leo với những chùm hoa nhỏ nhắn. Loài hoa ấy được đặt tên là Thiên Lý có nghĩa là ngàn dặm.

Chính vì sự tích ấy, loài hoa thiên lý được gắn liền với ý nghĩa của tình yêu chung thủy, son sắc. Đó là một tình yêu bền chặt, gắn bó suốt cuộc đời. Dù khoảng cách có xa bao nhiêu thì hai người yêu nhau cung vẫn sẽ luôn hướng về nhau. Không chỉ có ý nghĩa trong tình yêu, hoa thiên lý cũng là biểu tượng cho sự chân thành, mộc mạc của con người Việt Nam.

Xem thêm: Giới thiệu về loại hoa thiên lý đỏ hay còn gọi là hoa chùm ớt trang trí cho sân vườn

Công dụng tuyệt vời của cây hoa lý

Đây là loài dây leo có rất nhiều công dụng trong cuộc sống, như sau:

– Do dây leo sống lâu năm, có lá che bóng mát, có hoa thơm, giản dị và tinh khiết nên dây thiên lý được dùng làm tiểu cảnh trang trí đẹp mắt. Những giàn thiên lý trĩu bông tạo thành một “tập đoàn” hoa lý xuất hiện phổ biến trong các sân vườn hay ban công. Không chỉ có tác dụng trang trí và làm bóng mát, nó còn góp phần giúp thanh lọc không khí và điều hòa khí hậu. Sở hữu những giàn hoa trong nhà sẽ giúp cho ngôi nhà trở nên trong lành và tươi mát.

– Theo Đông y, hoa thiên lý có vị ngọt, tính bình, có công dụng bồi bổ sức khỏe cũng như chữa các bệnh như:

• Giúp giải nhiệt
• Chống rôm sảy
• An thần, giúp ngủ ngon
• Giúp bớt đi tiểu đêm
• Chữa đau mỏi lưng
• Có tính chống viêm làm tan màng mộng
• Trị các chứng viêm kết mạc cấp và mạn, viêm giác mạc, đục màng mắt
• Thúc đẩy lên da non
• Trị giun kim
• Lá thường được dùng ngoài, giã đắp lên đinh nhọt và vết loét, trị lòi dom và sa dạ con
• Rễ nạc của Thiên lý chữa tiểu buốt có máu hoặc có cặn trắng.

– Trở thành một nguyên liệu phổ biến trong việc chế biến các món ăn ngon. Bạn có thể tham khảo một số món ăn được làm từ hoa thiên lý như:

• Hoa thiên lý xào trứng và thịt bò, xào sò điệp
• Gỏi hoa thiên lý với ngêu và tôm

Ngoài các món xào kể trên hoa thiên lý còn làm say mê người đam mê ẩm thực bởi vị ngọt, khi được dùng để nấu canh. Vì khá phổ biến ở miền Bắc Việt Nam nên thiên lý còn có tên tiếng Anh là “Tonkin creeper”.

Xem thêm: Cùng tìm hiểu hoa thiên lý có tác dụng gì và những luu ý khi trồng trong sân vườn

Một số giàn hoa thiên lý đẹp nên tham khảo cho sân vườn nhà bạn

Nếu bạn đang băn khoăn không biết nên lựa chọn loài hoa thiên lý nào để tô điểm cho sân vườn nhà bạn thì có thể tham khảo ngay một số mẫu dưới đây.

Trên đây là một số thông tin mà chúng tôi muốn đem đến cho bạn về loài hoa với cái tên rất đặc biệt “hoa thiên lý”. Hi vọng sẽ giúp ích cho bạn trong quá trình làm đẹp sân vườn.

Xem thêm: sàn nội thất