Phân loại hoa lan Việt Nam hiện nay
Hoa lan là loài hoa mang vẻ đẹp tinh tế, quyến rũ trong các loài hoa, không chỉ đẹp mà còn mang đến giá trị kinh tế cao. Do đó, hãy cùng chúng tôi phân loại hoa lan Việt Nam hiện nay
Hoa lan Việt Nam có đến hàng trăm loại nên việc phân loại hoa lan Việt Nam. Cây hoa lan thuộc họ phong lan, bộ lan, lớp một lá mầm Môncotyledoneac
Họ phong lan phổ biến và phân bố rộng từ bắc cực như các nước Alaska, Thuỵ Điển xuống đến các đảo cuối cùng ở cực nam Oxtralia, từ 68 độ vĩ bắc đến 56 độ vĩ nam. Nhưng lan tập trung tại các vĩ độ nhiệt đới đặc biệt là ở Châu Á và Châu Mỹ. HIện nay, đã khám phá ra được 750 chi với 25.000 loài lan tự nhiên và 75.000 loại lan do chọn lọc và lai tạo.
Hoa lan Việt Nam có hàng trăm giống khác nhau trong đó có nhiều loại lan được trồng nhiều và phổ biến hơn ở khắp cả nước.
Xem thêm bài viết về sàn nội thất
Phân loại hoa lan theo những đặc điểm hình thái của thân cây ta có thể chia nó làm hai nhóm
Nhóm phong lan đơn thân
Là nhóm phong lan chỉ tăng trưởng chiều cao làm cho thân cây cao mãi
Nhóm phong lan đơn thân chia làm hai nhóm phụ với
Nhóm phụ lá mọc đối: nhóm này lá được xếp thành 2 hàng mọc đối nhau, lá trên một hàng xen kẽ với lá dưới. Bao gồm các giống như lan giáng hương, lan hồ điệp hay lan Vanda,…
Nhóm phụ lá dẹp thẳng hay lá tròn bao gồm lan luisia, papolionanthe,…
Nhóm phong lan đa thân
Là nhóm phong lan gồm những cây tăng trưởng liên tục và căn cứ vào cách ra hoa có thể chia nhóm này làm hai nhóm phụ
Nhóm ra hoa ở đỉnh như lan laelia, lan epidendrum, lan cattleya,…
Nhóm ra hoa ở phía trên như địa lan (Cymbidium), lan vũ nữ (oncidium), lan hoàng thảo (dendrobium),…
Bên cạnh đó, còn có một số giống mang tính trung gian như lan centropetaum, lan dichaea, lan phackyphllum, hoa lan hoàng dương
Phân loại theo môi trường sống thì phong lan được chia làm ba loại:
Địa lan là các cây lan sống trong đất hoặc trong giá thể có đặc điểm gần như đất
Bán địa lan là cây lan sống trong môi trường không khí và trong đất
Phong lan là loại lan sống trong không khí
Các loại hoa lan Việt Nam
Phong lan lai tạo
Hoa lan Ngọc Điểm tai trâu (Rhynchostylis gigantea (Lindl.) Ridl)
Loại lan này có lá xanh với các chuỗi hoa rực rỡ, hương thơm ngào ngạt, dáng của cây làn này đẹp chắc khoẻ, thường ra hoa vào cuối mùa đông và đến đầu xuân. Do đó, cây lan này luôn được người dân phổ biến trồng mỗi dịp tết đến xuân về.
Hoa lan Ngọc Điểm tai trâu mọc nhiều ở trong rừng ẩm từ bắc vào nam đặc biệt là ở các tỉnh nam bộ và miền nam trung bộ.
Hoa lan Ngọc Điểm đuôi cáo (Rhynchostylis retusa (L) BL)
Lan Ngọc Điểm đuôi cáo có lá màu xanh đậm, cụm hoa dài thường rủ xuống; cuống hoa mập dài từ 20cm đến 40cm, các bông hoa xếp dày đặc thành chuỗi bông màu trắng có đốm tím, hoa có cánh môi màu tím thường nở từ cuối tháng 4 đến đầu tháng 6 vào mùa hè.
Hoa lan ngọc điểm đuôi cáo thường mọc ở các nơi rừng có độ ẩm cáo từ bắc vào anm, từ đồi núi thấp đến vùng núi cao nơi này có khí hậu hơi lạnh
Hoa lan Hoàng Thảo Thuỷ Tiên (Dendrobium farmeri paxt)
Hoa lan hoàng thảo thuỷ tiên có lá màu xanh đậm, mềm và bóng. Hoa lan này thường mọc thành bụi lớn màu vàng rơm và cụm hoa sinh ở phần đỉnh thân màng nhiều màu hoa trắng. Phần họng và cánh môi màu vàng đậm. Cây lan hoàng thảo thuỷ tiên thường nở hoa vào tháng 2 tháng 3 thỉnh thoảng lại nở đến đầu hè.
Hoa lan hoàng thảo thuỷ tiên thường mọc ở rừng ẩm ướt từ bắc vào nam đặc biệt là ở rừng thứ sinh đồng bằng sông Cửu Long
Hoa Lan Hồ Điệp (Phalaenopsis)
Hoa lan hồ điệp là loại hoa lan nổi tiếng khắp thế giới vì thân cây đẹp, hoa lại to với màu sắc rực rỡ, đẹp mắt. Hoa thường nở vào cuối mùa đông đến mùa xuân. Do đó, rất được người chơi hoa ưa chuộng mang về trưng tết
Lan Hồ Điệp có khả năng thích ứng rộng do đó được phân bố rộng rãi từ dãy hymalaya đến malaixia, Đài Loan, Indonexia, Philippin, Oxtralia. Các loại lan hồ điệp ngày nay đã được chọn lọc, lai tạo, nhân giống nên càng ngày càng đẹp và càng được phổ biến nhiều hơn.
Hoa Lan Hoàng Hậu (Cattleya Lindley)
Là loại lan nổi tiếng và được phổ biến khắp nơi hiện nay. Loại chi lan hoàng hậu nguyên thuỷ phân bố ở các nước lớn ở Châu Mỹ nhiệt đới. Các loại lan thuộc chi hoàng hậu này có khả năng chịu đựng nhiệt độ cao do đó nó rất phù hợp với điều kiện khi hậu tại Việt Nam nên rất được ưa chuộng
Phân loại theo hình dáng thì lan hoàng hậu được chia làm hai nhóm:
Nhóm một lá với các cụm hoa, củ giả nạc, và có rất nhiều biến dạng. Nhưng hầu như các loại hoa lan đẹp đều đến từ nhóm này. Hoa của nhóm một lá có cấu tạo đặc biệt với hoa to, cánh hoa nhăn nheo xếp toả rộng, hoa có hình dáng độc đáo và nở hoa quanh năm.
Nhóm hai lá thường có hoa nhỏ tạo thành chùm với nhiều bông hoa nhỏ
Hoa lan Việt Nam hiện nay đang được nuôi trồng nhưng loại hoa lan thuộc chi lan hoàng hậu có rất nhiều giống lai lên đến hàng trăm giống như:
(i) Hoa lan Colmanara (Miltonia Ondontoglossum X Oncidium)
(ii) Hoa lan Cattleytonia (Broughtonia X Catteleya), Moir, 1975
(iii) Hoa lan Cattleya candora Everest
(iv) Hoa lan Cyperocymbidium (Cyperoehis X Cymbidium), Hawakes, 1962.
Phong Lan Rừng
Phân loại phong lan rừng căn cứ theo dạng thân, cách sống của cây lan mà chi thành các nhóm
Phong lan đơn thân
Phong lan đơn thân là loại lan sống bám trên thân cây, vách đá, thân phát triển vươn dài theo trục. Hầu hết các loại lan đều xuất xứ từ vùng núi thấp hay núi cao trung bình, dễ trồng và dễ ra hoa ở miền bắc. Căn cứ theo hình dáng của cây, cách chăm sóc trồng trọt chia thành hai nhóm
Phong lan có thân vươn dài, rễ khí
Lan này có thân hoa lan vươn dài, rễ lớn mọc ra từ nhiều chỗ dọc theo thân cây. Rễ cây bám vào các vật cứng như gỗ hoặc cũng có thể buông trong không khí. Cách trồng những loại lan này thường buộc vào gỗ hay buộc vào thân cây trong sân vườn. Loại lan này cũng có thể trồng trong chậu nhưng chậu chỉ làm giá đỡ cho cây còn rễ sẽ tự do sinh trưởng. Loại lan này rất dễ chăm sóc và gồm các loại lan như
(i) Lan Giáng Hương ( Aerides)
(ii) Lan Giáng Hương thơm (Aerides odorata)
(iii) Lan Giáng Hương Quế Nâu ( Aerides Houlletiam)
(iv) Lan Giáng Hương nhiều hoa (Aerides multiflora)
(v) Lan Vanda
(vi) Lan Vanda Chanh (Vanda fuscoviridis)
(vii) Lan Ngọc Điểm (Rhynchostylis)
(viii) Lan Ngọc Điểm Đai Châu (Rhynchostylis gigantea)
(ix) Lan Ngọc Điểm Hải Âu (Rhynchostylis coelestis)
(x) Lan Cẩm Báo (Hgrochlus)
(xi) Lan Phượng Vĩ ( Renanthera)
(xii) Lan Phượng Vĩ Bắc (Renanthera coccinea)
Phong lan có thân ngắn, rễ chùm
Là loại lan đơn thân nhưng thân cây lại ngắn có rễ mọc thành chùm ở gốc cây. Do đó, những loại lan này được trồng trong chậu để che kín rễ hoặc trồng thì rễ bám vào gỗ cần chú ý đến việc giữ ẩm cho rễ bằng cách buộc thêm xơ dừa vào. Các loại lan thường rất thích bóng mát.
(i) Lan Tóc Tiên Bắc (Holcoglossum Lingulatum)
(ii) Lan Hồ Điệp (Phalaenopsis)
(iii) Lan Hồ Điệp Ấn (Phalaenopis mannii)
(iv) Lan Hoàng thảo (Dendrobium)
Trả lời